Ezechiël Cohen

Ezechiël Cohen, die voor 1670 te Amsterdam geboren werd, had met zijn vader Salomon Godert Cohen en zijn broers Isaac en Jacob een compagnieschap in tabak. Ze kochten tabak in Amersfoort, Nijkerk, Wageningen en andere plaatsen in deze buurt en verscheepten dat naar landen rondom de Oostzee, Riga, Götenborg en Danzig. Omstreeks 1690 vestigde Ezechiël zich, samen met zijn jonge vrouw Marritje, dochter van Emanuel Jacob Cohen die uit het Oost-Friese Norden afkomstig was, in Amersfoort. Datzelfde jaar nog werd te Amersfoort zijn eerste zoon, Philip geboren. De zaken gingen zo voorspoedig dat Ezechiël op 7 december 1690 notaris Willem Visscher te Amersfoort machtigde om zijn zaken te behartigen. Omstreeks 1692 kwam zijn tweede zoon Jacob in Amersfoort ter wereld, die in 1718 naar Arnhem zou vertrekken om vandaar uit de zaken van zijn vader te behartigen. Een jaar later zag Isaacq in de stad aan de Eem het levenslicht. Ook hij werd tabaksplanter, spinner en handelaar. Eerst te Amsterdam en later te Nijkerk. De oudste dochter Veronica werd in 1695 geboren. Zij zou de stammoeder worden van de bekende familie Boas te Amsterdam.
In het jaar 1698 werd opnieuw een zoon geboren, Jonas die de Amersfoortse tabaksvelden altijd trouw zou blijven. Maar tegelijkertijd werd de compagnieschap met vader Salomon en de twee broers ontbonden. Ezechiël werd weldra een van de belangrijkste kooplieden in tabak. Zoon Levi zou niet oud worden, maar de in 1700 geboren zoon Godert, ook wel Godschalck genoemd, werd de stamvader van de Nijmeegse tak. De tabakshandel aldaar was geen lang leven beschoren en de Nijmeegse Cohens werden veel bekender als boekhandelaren en uitgevers.
Op 5 mei 1704 werd Ezechiël samen met zijn gezin burger van Amersfoort. Daarna werden nog drie dochters geboren Judith, Caatje en Eva. Het grote gezin woonde in het fraaie renaissancehuis, nu bekend als secretarishuis Muurhuizen nummer 109 met het antiek gehouwen zandstenen poortje en hardstenen stoeptreden.
Naast de dagelijkse handel was Ezechiël zeer betrokken bij de opbouw van de joodse gemeenschap. Hij ijverde met vijf anderen voor de bouw van een synagoge die ook daadwerkelijk in 1727 tot stand kwam, maar behaalde tevens de rabbijnentitel, zodat hij ook de leermeester van de gemeenschap werd.