Waterput met fontein  Ontwerp: Cor van den Braber  Hof

Of er in de vroege  Middeleeuwen op de Hof al een put was geslagen is niet bekend. Op oude plattegronden staat geen put ingetekend. In 1991 kreeg de Hof een grote opknapbeurt. De gemeentelijke archeologen konden naar hartenlust op zoek in de bodem. Dat leverde een ondiepe gracht op, gegraven in de 12e eeuw. Deze gracht liep in de lengte over het plein, met een flauwe bocht rond de kerk, richting Lavendelstraat., de andere kant op richting Langestraat. Of er ooit water in heeft gestaan is onbekend. Mogelijk was het een verdiepte afscheiding tussen het bisschoppelijke hof en de wereldse Hof.

De archeologen troffen talloze paalgaten aan, afkomstig van kramen, feest- en muziektenten, en omheiningen voor vee.  Omdat vee water nodig heeft was men niet verbaasd op de Hof een vijver of wed aan te treffen. Deze lag 10 meter ten zuiden van de huidige waterput en had een vierkante vorm met zijden van ongeveer 10 meter. Waarschijnlijk was het een bestaande waterpoel die van muurtjes werd voorzien. Tussen 1350 en 1375is de vijver gedempt met afval. Daartussen vond men onder meer 10 zilveren munten, kannen, schoenen, dierenbotten (slachtafval), mondharpjes en dobbelstenen. Een belangrijke vondst was een put, zo’n 5 meter onder het huidige straatniveau. Deze put werd gevoed door bronwater dat toen – en nog steeds – omhoog borrelde. Het gaat om artesisch water, afkomstig van de Veluwe en de Heuvelrug, dat door een zandlaag tussen kleilagen door naar het laagste punt sijpelt: Amersfoort. De put was zwaar uitgevoerd, vijfzijdig, met op de vijf hoeken zware steunberen. De huidige waterput, vier meter boven de oude, heeft daarom dezelfde vorm. Het water dat daar opborrelt komt gewoon uit de waterleiding. De nieuwe waterput dateert uit juni 1996.